Trong các dịp lễ đầy tháng và thôi nôi của bé, mâm cúng thường bao gồm các lễ vật dâng 12 bà Mụ. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về 12 bà Mụ và Đức Thầy là ai, cũng như vai trò của họ trong truyền thuyết. Hãy cùng Dịch vụ đồ cúng Tâm Phúc khám phá thêm về truyền thuyết 12 bà Mụ và những điều liên quan đến quá trình sanh đẻ trong văn hóa dân gian nhé.
Xem thêm:
- Sự tích 12 bà Mụ có nội dung thế nào?
Cúng 12 bà Mụ có ý nghĩa gì trong các lễ nghi truyền thống?
- Truyền thuyết về 12 Bà Mụ, được Nguyễn Đổng Chi ghi chép trong tác phẩm "Lược khảo về thần thoại Việt Nam" kể rằng: "Hiện nay, chúng ta chỉ còn biết một cách mơ hồ về sự tích của 12 vị nữ thần này. Có giả thuyết cho rằng họ là những vị thần phụ tá cho Ngọc Hoàng từ khi ông có ý định tạo ra loài người. Một thuyết khác lại cho rằng 12 Bà Mụ là các thần được Ngọc Hoàng giao phó trách nhiệm sau khi ông đã hoàn thành việc sáng tạo loài người và muôn vật ở hạ giới."
- 12 Bà Mụ được cho là những vị thần chịu trách nhiệm nắn lại hình hài của con người khi đầu thai. Một quan niệm cho rằng mỗi Bà Mụ đảm nhận một nhiệm vụ cụ thể, như nắn tai, mắt, tứ chi, và dạy trẻ cười nói. Một quan niệm khác lại cho rằng 12 Bà Mụ luân phiên chịu trách nhiệm về thai sản trong suốt 12 năm, tương ứng với 12 con giáp, tượng trưng cho sự hoàn thành và tái sinh.
- Lễ cúng Mụ được tổ chức phổ biến ở một số dân tộc châu Á, thường diễn ra khi trẻ được 3 ngày (đầy cữ), 1 tháng (đầy tháng), 100 ngày (đầy tuổi tôi), và 1 năm (thôi nôi). - Lễ này nhằm tạ ơn và cầu mong sự may mắn cho trẻ. Trong nghi thức cúng Mụ, các lễ vật được chia đều thành 12 phần nhỏ và 1 phần lớn hơn để dâng lên các Bà Mụ.
Đũa hoa cúng Mụ.
Xem thêm:
- Đũa bông cúng Mụ
Truyền thuyết về 12 bà Mụ là gì?
Phần 1.
Ngày xưa, khi trời đất còn trong giai đoạn sơ khai, mọi nơi đều bao trùm bởi bóng tối và ẩm ướt. Ngọc Hoàng thấy vậy nên đã ra lệnh cho hai nữ thần Mặt trời và Mặt trăng sử dụng quyền năng của họ để mang ánh sáng và sưởi ấm, làm khô ráo đất đai.
Sau khi hoàn thành việc xây dựng những yếu tố cốt lõi của vũ trụ, Ngọc Hoàng bắt đầu công cuộc sáng tạo vạn vật. Ban đầu, ngài tạo ra những loài sinh vật nhỏ bé như kiến, mối, và côn trùng. Tiếp đến là những loài vật lớn hơn, thông minh hơn như voi, hổ, chó, mèo, được tạo thành từ những chất thải dư thừa của trời đất. Cuối cùng, Ngọc Hoàng dùng những tinh chất tinh túy nhất, được chắt lọc từ trời đất, để tạo ra con người, vì thế con người luôn vượt trội về trí tuệ so với các loài vật khác.
Phần 2.
- Quá trình tạo ra con người đòi hỏi sự công phu và tỉ mỉ hơn các loài vật khác, vì vậy Ngọc Hoàng đã giao nhiệm vụ này cho 12 Bà Mụ, những nữ thần khéo léo nhất để tạo nên kiệt tác của ngài. Trải qua thời gian, truyền thuyết về 12 Bà Mụ dần trở nên mơ hồ, và không ai biết rõ chi tiết về họ. Một số cho rằng họ là những vị thần giúp việc cho Ngọc Hoàng, trong khi có thuyết lại nói rằng các Bà Mụ được tạo ra để thực hiện nhiệm vụ nắn hình hài con người sau khi Ngọc Hoàng quyết định sáng tạo ra loài người.
- Theo truyền thuyết, số lượng vạn vật và các vị thần trong vũ trụ là hữu hạn và bất biến. Khi một sinh vật hay vị thần qua đời, họ có thể tái sinh vào một vai trò mới nếu được Ngọc Hoàng và các vị thần khác chấp thuận. Chẳng hạn, một người khi qua đời có thể tái sinh thành một con người khác, một loài vật, hoặc nếu tích đủ công đức, họ có thể được phong làm thần tiên. Trong quá trình tái sinh, 12 Bà Mụ sẽ là những người chịu trách nhiệm nắn hình hài cho con người.
Phần 3.
Công việc của 12 Bà Mụ có thể được chia theo từng nhiệm vụ cụ thể, với mỗi Bà Mụ phụ trách một phần cơ thể như nặn mắt, nặn tay chân. Tuy nhiên, cũng có quan điểm cho rằng các Bà Mụ cùng nhau hợp tác mà không phân chia công việc riêng lẻ. Dù thế nào đi nữa, chúng ta chỉ cần hiểu rằng mỗi con người khi sinh ra đều trải qua sự tạo hình dưới bàn tay khéo léo của các Bà Mụ, và nếu có khuyết điểm nào trên cơ thể, đó là trách nhiệm chung của các Bà Mụ trong quá trình nhào nặn.
Theo Nguyễn Đổng Chi kể lại.
Mâm cúng Mụ cho bé trai (Mâm cúng chay)
Mâm cúng Mụ cho bé gái (Mâm cúng chay)
Vai trò của 12 bà Mụ.
- Bà Mụ Trần Tứ Nương: Trông coi việc sinh sản (chú sanh).
- Bà Mụ Vạn Tứ Nương: Trông coi việc thăm nghén (chú thai).
- Bà Mụ Lâm Cửu Nương: Trông coi việc thụ thai (thủ thai).
- Bà Mụ Lưu Thất Nương: Trông coi việc nặn ra hình hài (chú nam nữ).
- Bà Mụ Lâm Nhất Nương: Trông coi việc chăm dưỡng bào thai (an thai).
- Bà Mụ Lý Đại Nương: Trông coi việc chuyển dạ (chuyển sanh).
- Bà Mụ Hứa Đại Nương: Trông coi việc khai hoa, nở nhụy (hộ sản).
- Bà Mụ Cao Tứ Nương: Trông coi việc ở cữ (dưỡng sanh).
- Bà Mụ Tăng Ngũ Nương: Trông coi việc em bé sơ sinh (bảo tống).
- Bà Mụ Mã Ngũ Nương: Trông coi việc ẵm bế trẻ nhỏ (tống tử).
- Bà Mụ Trúc Ngũ Nương: Trông coi việc giữ trẻ (bảo tử).
- Bà Mụ Nguyễn Tam Nương: Trông coi, giám sát, chứng kiến việc sinh (giám sanh).
Ngoài ra, theo sách Đài Bắc thị tuế thời ký, tại Từ Hựu Cung Sơn ở Đài Bắc, thêm một bà Đỗ Ngọc Nương chuyên đỡ đẻ (tiếp sanh).
Bài văn cúng Mụ có nội dung như thế nào?
Đọc bài văn khấn cúng Mụ là cách để gia đình gửi những lời cầu nguyện chân thành đến 12 bà Mụ, 3 Đức Thầy và tổ tiên, mong họ che chở, mang lại sự bình an và may mắn cho bé. Dưới đây là nội dung bài văn cúng Mụ mà gia đình có thể sử dụng trong tục cúng Mụ.
Bài văn khấn cúng Mụ trước sinh.
Dịch vụ Đồ cúng Trọn gói Tâm Phúc chuyên nhận đặt mâm cúng trọn gói như: mâm cúng đầy tháng, mâm cúng thôi nôi, mâm cúng khai trương, mâm cúng động thổ, mâm cúng nhập trạch (mâm cúng về nhà mới), mâm cúng cô hồn, mâm cúng rằm tháng 7. Ngoài ra, Đồ cúng Tâm Phúc còn nhận đặt xôi chè cúng, mâm quả cưới hỏi …..
Liên hệ Hotline: 0827.394.394
Zalo Đồ cúng Tâm Phúc: 0827.394.394
Website:www.dichvudocungtamphuc.vn.
